مسجد وتاثیرات علمی واجتماعی در جامعه اسلامی از آغاز اسلام تا پای

کتاب( مسجد وتاثیرات علمی واجتماعی در جامعه اسلامی از آغاز اسلام تا پایان حکومت اموی )نوشته عباسعلی فراهتی  توسط انتشارات ستاد عالی کانون های فرهنگی و هنری مساجد در سال 1382در 348صفحه چاپ و انتشار یافته است .درآغاز این کتاب به بررسی شواهد تاریخی و کشفیات باستان شناسی در مورد اقوم وملل مختلف پیرامون ساخت معابد و مساجد پرداخته شده است.
در این کتاب تا حد ممکن به بررسی ابعاد مختلف مسجد و آثار علمی و اجتماعی ان در جامعه اسلامی و در تمامی این دوره ها پرداخته است .
تمامی مباحث این تالیف در چهار فصل جداگانه به ترتیب ذیل تنظیم گردیده است:
فصل اول به مسجد در عصر پیامبر اکرم (ص) (از بعثت تا رحلت) اختصاص یافته است.
در این فصل، نخست مسجد از دیدگاه قرآن و سنت پیامبر(ص) مورد بحث و بررسی قرار گرفته و سپس تاثیرات عملی و اجتماعی مسجد در جامعه نوخاسته اسلامی و نیز تفاوت های عمده آن با دیگر عبادتگاههای موجود در آن زمان، مساجد آن روزگار و عمل کردهای آن ، ائمه جماعات، معلمان مسائل دینی، مبلغان و دعودت کنندگان این دوره به تفصیل بیان شده است.
فصل دوم مربوط است به مسجد در روزگار خلفای صدر اسلام. در این قسمت نقش مسجد در استقرار اسلام پس از رحلت پیامبر اکرم(ص) ،تاسیس مساجد جدید در جزیره العرب و سرزمینهای شرق اسلام، مساجد شخصی، مساجد حکومتی، مساجد بزرگ یا جامع در مراکز بلاد ، امامان جماعت و دیگر دست اندرکاران مساجد و نیز فعالیت های آموزشی، سیاسی و تبلیغاتی مساجد در این دوره به تفصیل مورد بحث و تحقیق قرار گرفته است.
در فصل سوم به بررسی مساجد در دوره حکومت امویان پرداخته شده است. دراین فصل به بررسی فعالیت های عبادی، آموزشی در مساجد آن دوره می پردازد و در ادامه به معرفی یک سری از مساجد نوبنیاد در بخش شرقی سرزمین اسلامی پرداخته است.
در فصل چهارم پشتوانه های مالی مساجد از آغاز اسلام تا پایان عصر اموی و نیز سبک بنا و معماری مساجد از آغاز تا پایان این دوره مورد بحث قرار گرفته است.
در تالیف این کتاب منابعی به طور مستقیم و غیر مستقیم مورد استفاده نویسنده قرار گرفته است که خوانندگان محترم می توانند بامراجعه به کتاب از آن بهره مند شوند .

                                                                (کارگاه پ‍‍‍ژوهش کتابخانه عمومی مسجد جامع دماوند)